تولید علم در راستای رفع چالش‌های موجود جامعه/ دانشگاه‌ها در کاهش خسارت حوادث طبیعی چه نقشی برعهده دارند؟
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۲۱۷۸۵۰
زلزله، سیل، رانش زمین از جمله حوادث طبیعی است که کشور ما به آن دچار است که برای مهار آن و کاهش خسارت‌های پس از، دانشگاهیان راه حل‌های بسیاری دارند.
به گزارش خبرنگار حوزه پایان نامه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، هر روزه در سراسر دنیا هزاران زمین لرزه رخ می‌دهد که تعداد کمی از آن‌ها برای جمعیت زمین قابل درک است و بیشتر این زمین لرزه‌های قابل درک نیست و منجر به بروز هیچ گونه خسارت جانی و مالی نمی‌شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زلزله‌های ایران از نوع کم عمق و مربوط به مناطق بین صفحه‌ای است. ایران در بین دو صفحه تکتونیکی عربستان در جنوب و اوراسیا در شمال واقع است. تهران به عنوان پایتخت و یکی از شهرهای پرجمعیت کشور مورد اهمیت است و به گفته برخی از جغرافی‌دانان شماره معکوس انفجار تهران چندین سال است که آغاز شده است!
گسل‌های سطح تهران شناسایی‌شده است و در پهنه‌ی این شهر بر اساس شواهد زمین ساختی و مورفوتکتونیکی از نوع گسل‌های فعال و لرزه‌خیز است. احتمال وقوع آتش سوزی پس از زلزله در تهران به علت امکان آسیب دیدن هم‌زمان شبکه‌های گاز و برق بسیار بالا است. در عین حال به علت احتمال بالای آسیب دیدن شبکه آب، امکان اطفای حریق نیز کاهش خواهد یافت.
سیستم هشدار لرزه‌ای در شهرهای بزرگ و پراهمیت لرزه خیز قابل پیاده سازی است، براساس سرعت موج‌های و و این که زلزله در فاصله‌ای به اندازه کافی دور از شهر اتفاق بیفتد قابل هشدار خواهد بود. نظیر این گونه سیستم‌ها در ژاپن، مکریکوسیتی، تایوان و... راه‌اندازی شده است.
نقش دانشگاه در کاهش خسارت حوادث طبیعی
وقوع بحران‌های طبیعی همچون زلزله، سیل و.. طبیعی است، اما آنچکه مهم است دغدغه‌مندی دانشگاه‌ها و نقش آن‌ها در مدیریت حوادث طبیعی است. دانشگاه نباید در مورد این موضوع بسیار مهم و راهبردی بی تفاوت باشد؛ چراکه ایران در معرض چالش ها و بحران های متعددی قرار دارد.
به گفته اکبر نصراللهی رئیس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشگاه مرکز شناخت مسائل، مشکلات و چالش‌های جامعه و تبیین صحیح دلایل بروز این مشکلات است. همچنین دانشگاه محلی برای پیش بینی تحولات و وقایع آتی بخش های مختلف کشور و یافتن راه حل هایی برای مدیریت و جهت‌دهی صحیح تحولات است.
حدود 40 بحران در دنیا شناسایی شده است که از این تعداد، 32 بحران در ایران اتفاق افتاده است یا کشور ما مستعد وقوع آن بحران‌ها است. از همین رو نیاز است دانشگاه‌ها اقداماتی در جهت پیش گیری از بحران و کاهش خسارات، ارائه راهکارها و پیشنهادات مناسب به ارگان ها و ارکان مختلف کشور به منظور کاهش خسارات ناشی از بحران ها و... بپردازند.
پیشتازی دانشجویان در مهار بحران ها
از همین رو دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی پایان‌نامه‌ها و رساله خود را در راستای بحران‌های موجود کشور تدوین می‌کنند. به‌طور مثال علی‌اکبر ملکی دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی اراک رساله خود را به کمک استاد لطفعلی صورتگر در مورد زلزله (Earthquake) تدوین کرده است.
بر اساس این رساله هنگامی که زلزله در سطح اتفاق می افتد منجر به کاهش مقاومت صخره و سنگها در اثر کاهش جذب آب، گسترش ترک ناشی از تراوش ها و افزایش فشارها به مخزن،کاهش اصطکاک که در ناحیه شکست تحت تاثیر فشار به مخزن و تغییر تعادل وزنه در پوسته زمین ناشی از نیروهای زیاد مخزن می‌شود.
عوامل اصلی موثر بر تعداد دفعات زلزله مخازن سدهــا
چگونگی افزایش سطح آب مخزن، مدت زمانی که آب مخزن تحت فشار است و حداکثر میزان ستون آب و مدت زمانی که این ستون آب ایجاد می شود از عوامل اصلی موثر بر تعداد دفعات زلزله مخازن سدهــا است.
بر اساس پژوهش ملکی، 95 درصد علت وقوع زلزله نظریه تکتونیک صفحه ای(tectonics Plate) است. و گسل‌ها، آتش فشان‌ها و جزرومد نیز هر کدام 5 درصد در وقوع زلزله نقش دارند. همچنین انفجارات اتمی، احداث مستحدثات و فروریختن غارهای آهکی بر این امر بی‌تأثیر نیستند. نظریه تکتونیک صفحه ای )tectonics Plate) معتقد است که پوسته زمین از 0 صفحه اصلی و تعدادی صفحه کوچک تشکیل شده است که این صفحات بر روی مواد مذاب شناور است هر دو صفحه مجاور هم نسبت به یکدیگر دارای 3 حرکت می‌توانند باشند.
صفحات می توانند در فصل مشترک از هم دور باشند که نتیجه آن خروج مواد مذاب از داخل زمین و سرد شدن آن است که در نیتجه باعث پدیده کوه زایی می شود. برخی دیگر از صفحات نیز می توانند در فصل مشترک خود به موازات خود حرکت کنند که در این صورت بروز زلزله های خفیف معتبر است. سومین حرکت صفحات نیز می توانند در فصل مشترک به هم فشار وارد کنند که در اثر خنثی شدن اصطکاک بین صفحات در آن نقاط حجم زیادی انرژی در مدت زمان کوتاه در داخل پوسته یا باالی گوشته آزاد می شود که نتیجه آن زلزله است.
تدابیر ضروری برای مقابله با زلزله
زلزله قابل پیش بینی نیست اما برای کاهش میزان خسارت ناشی از زلزله می توان پیش بینی هایی را از جمله ساخت مکان‌های امن امداد، ساخت محل مناسب در هنگام شکست سرد، تأمین غذا و دارو، آموزش‌های لازم و کپسول‌های آتش نشانی و... انجام داد.
دانشگاهیان پای کار جامعه، مسئولین کجایند؟
دانشجویان، اساتید و اعضای هیئت‌علمی با تولید علم و محتوا در راستای چالش‌های موجود و پیش روی جامعه در تلاش‌اند که پاسخگوی نیاز کشور باشند؛ اما تنها تولید علم که در سطح کشور بلااستفاده باشد و مورد توجه قرار نگیرد، مشکلی را رفع نخواهد کرد. دانشگاه و جامعه نه تنها باید یک زبان مشترک در بیان معضلات و مشکلات و پاسخ به آن داشته باشند، بلکه باید جامعه این پاسخ را به کار گیرد.
دانشگاهیان طی سال‌های اخیر اشتیاق خود را برای شنیدن چالش‌ها و مشکلات کشور و پاسخگویی به آن نشان داده‌اند؛ همچنین مردم و صنعت نیز نیاز خود را به دانشگاه‌ها انتقال داده‌اند. در این دولت و مسئولین باید بر این چرخه نظارت داشته باشند و از تئلیدات دانشگاهیان بهره ببرند.
انتهای پیام/4084/
منبع: آنا
کلیدواژه: دانشگاه پایان نامه زلزله دانشگاه آزاد اسلامی اراک تولید علم رساله چالش های جامعه حوادث طبیعی دانشگاه ها بحران ها چالش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۲۱۷۸۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سید محمد خاتمی: کشور در شرایط حساسی به سر می‌برد/ چشم امید ما برای عبور از بحران‌ها و گشودن افق‌ها به دانشگاه است/ اولین کار مجلس هفتم تثبیت قیمت‌ها بود و دیدیم که تورم روز به روز افزایش پیدا کرد
حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی تأکید کرد: در حوزه علم و آموزش و دانشگاه مثل هر حوزه دیگر، اولین اصل «رویکرد» است. اگر دیدگاه ما به جهان، انسان و جامعه اصلاح نشود و به زندگی، نظم و سامان اجتماعی متناسب با نیاز و خواست انسان امروز و مقتضیات جهانی نگاه نداشته باشیم، معلوم نیست راه‌حل‌های مطرح شده برای مسائل پیش رو بتواند کارآمد باشد. به گزارش جماران؛ در آستانه روز معلم گزارش «مسأله دانشگاه در ایران» با حضور سید محمد خاتمی ارائه شد. گزارش تحقیقی «مسأله دانشگاه در ایران؛ مخاطرات توسعه علمی و چشم‌اندازهای پیش رو» که با مشارکت جمعی از مدیران سابق، نظریه‌پردازان، متخصصان، کارشناسان و فعالان دانشگاهی و دانشجویی، زیر نظر سید محمد خاتمی انجام شده است، ارائه و منتشر شد. سید محمد خاتمی در نشستی که در آستانه روز معلم و با حضور جمعی از استادان و متخصصان دانشگاه و مدیران پیشین آموزش عالی برگزاری شد، ضمن اشاره به شرایط دشوار و حساس سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کشور و گرامی‌داشت روز معلم به تبیین ضرورت و زمینه‌های شکل‌گیری و تدوین این گزارش کارشناسانه و تجربه‌های پیشین مشابه آن پرداخت. خاتمی گفت این متن چهارمین تلاش پس از گزارش‌های «آسیب‌شناسی اصلاحات»، «مسأله حجاب، واقعیت‌ها و راهکارها» و «مسائل آموزش و پرورش» است که در تدوین آن عرف کارشناسانه و تجارب و دیدگاه‌های متخصصان بنای گفت‌وگوی میان نخبگان و جامعه قرار گرفته است. رئیس دولت اصلاحات گفت: من در این دوره به دوستان گفتم به جای مسائل خیلی کلی، بنیادین و اساسی که باید روی آن فکر کرد، مورد به مورد مسائل را بررسی کنیم؛ مسأله‌شناسی کنیم و اعلام کنیم راه‌حل‌های مسأله چیست. وی تأکید کرد: ما در این عرصه برنامه ارائه نمی‌دهیم زیرا ارائه برنامه را باید کسانی انجام دهند که امکانات اجرایی در اختیارشان است. رویکرد این گزارش‌ها بیشتر ناظر به شناخت و حل مسأله است. باید از تجربه‌ها درس گرفت خاتمی با اشاره به پژوهش آماده شده دربارهٔ آموزش‌عالی ابراز امیدواری کرد که انتشار آن زمینه را برای بحث‌های گسترده‌تر صاحب‌نظران فراهم کند. خاتمی گفت: باید از تجربه‌ها درس گرفت و رهیافت‌های افق‌گشا را با فهم و نقد عملکردهای گذشته در مقاطع مختلف پیدا کرد. ما در هیچ‌جا خاتم‌الفلاسفه یا خاتم‌العلما نداریم. حتی اندیشه متفکرانی مثل ملاصدرا هم کاملاً رنگ و بوی زمانه خودش را داشته و دارد. یعنی وقتی زمانه عوض شد، ممکن است این تفکرات هم تغییر پیدا کند. بر اساس همین دیدگاه باید تأکید کنم که این متن نهایی نیست، چارچوبی از یک رویکرد است و تلاش شده که مسائل از دیدگاه کارشناسی دیده شوند و راهکارهایی ارائه شوند و اگر دستگاه‌های اجرایی، یا سیاست‌گذاران و سیاست‌ورزان فعلی مسائل آموزش عالی بخواهند به اینها توجه کنند باید از دل این دست گزارش و گفت‌وگوهای پس از آن‌ها برنامه‌هایی اجرایی درآورند. رئیس دولت اصلاحات با اشاره به ضرورت بررسی نقادانه سیاست‌ها و برنامه‌های راهبردی در همه زمینه‌ها از جمله حوزه علوم و فناوری به روند تدوین چشم‌انداز بیست ساله کشور و سپس برنامه چهارم توسعه پرداخت که بر مبنای آن‌ها در سال‌های پایانی دولت اصلاحات تلاش‌های زیادی برای ارائه یک مسیر مدون برای توسعه کشور بر پایه توسعه علمی شده بود. خاتمی در ادامه یادآور شد: افرادی با این دیدگاه و رویکردها مخالف بودند، اولین کاری که کردند، برنامه چهارم را که یک برنامه بسیار مترقی و خوب بود و با لحاظ دیدگاه‌های چشم‌انداز تنظیم شده بود کنار گذاشتند و مسائلی که می‌بینید پیش آمد؛ از جمله بحث طبیعی کردن قیمت‌ها که قرار بود در کل برنامه پنج ساله با یک شیب ملایمی انجام شود تا اثر منفی در جامعه نداشته باشد و در عین حال با سیاست‌های جبرانی، درآمد آن صرف کسانی شود که درآمد کمتری دارند یا بهای حامل‌های انرژی بهبود پیدا کند. تنها یک سال از برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله مانده است باید ببینیم چرا به شاخص‌های نهایی آن نزدیک نشده‌ایم رئیس دولت اصلاحات در ادامه افزود: اولین کار مجلس هفتم تثبیت قیمت‌ها بود و دیدیم که به کجا رسیدیم و مسأله تورم و افزایش نقدینگی و مسائل دیگری که روز به روز افزایش پیدا کرد و امروز به سطح فوق‌العاده نگران کننده‌ای رسیده است و امیدوارم بزرگان کشور این نگرانی را داشته باشند که حلش کنند. تنها یک سال از برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله مانده است، باید ببینیم چرا به شاخص‌های نهایی آن نزدیک نشده‌ایم. خاتمی در ادامه با تأکید بر اینکه آموزش عالی از مهمترین نهادهای امروز جامعه ما است، اظهار داشت: دانش همیشه در عرصه حیات اجتماعی انسان جایگاه خودش را داشته است، ولی اولاً دانش به معنای جدید کلمه امر تازه‌ای است و ثانیاً باید توجه داشت که ضرورتاً متصدی امر دانش مجموعه آموزش عالی و افراد تشکیل دهنده این نهادها هستند و باید این موضوع مسأله اصلی و واقعی نهاهای تصمیم‌گیری برای دانشگاه و جامعه باشد. مثلاً در آن زمان ما دیدگاهی در زمینه اداره دانشگاه‌ها بر پایه هیأت امنا و انتخاب مدیران داشتیم، این رویکرد اگرچه کامل نبود ولی قبول داشت که اعضای هیأت علمی افرادی را برای ریاست دانشگاه به وزیر علوم معرفی کنند و او در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کند و فردی برای ریاست دانشگاه انتخاب شود که حمایت عموم دانشگاهیان را با خود داشته باشد. وی در پایان تأکید کرد: در حوزه علم و آموزش و دانشگاه مثل هر حوزه دیگر، اولین اصل «رویکرد» است. اگر دیدگاه ما به جهان، انسان و جامعه اصلاح نشود و به زندگی، نظم و سامان اجتماعی متناسب با نیاز و خواست انسان امروز و مقتضیات جهانی نگاه نداشته باشیم، معلوم نیست راه‌حل‌های مطرح شده برای مسائل پیش رو بتواند کارآمد باشد. نباید با ذهنیت‌های بسته و جهت‌دار به سراغ امور پیچیده کشور رفت اصل دوم «کارشناسی» است یعنی باید به مسائل و تنگناها و بحران‌های موجود کارشناسانه پرداخت و کارها را به کاردانان آگاه و روشن و بیدار سپرد، نه آنکه با ذهنیت‌های بسته و جهت‌دار به سراغ امور پیچیده کشور رفت. حداقل این است که زمینه‌های آزادانه و مؤثر گفت‌وگو را در جامعه، میان اهل نظر و فن فراهم شود که بتوانند نظرشان را مطرح کنند و این فکرها به مرحله عمل برسانند. خاتمی در پایان افزود: این روزها کشور در شرایط حساسی به سر می‌برد، ان‌شاء‌الله خداوند شرّ دشمنان را کم کند و در موقعیت کنونی ما دیگر شاهد تنش تازه‌ای در عرصه حیات منطقه‌ای و ملی نباشیم؛ و جامعه ما بتواند راه توسعه مردم‌سالار را با سلامت و امنیت طی کند. به هرحال چشم امید ما همیشه برای عبور از بحران‌ها و گشودن افق‌ها در همه زمینه‌ها به نهاد دانشگاه و دانشگاهیان عزیز است. برای دریافت متن کامل گزارش تحقیقی «مسأله دانشگاه در ایران؛ مخاطرات توسعه علمی و چشم‌اندازهای پیش رو» کلیک کنید کانال عصر ایران در تلگرام
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور